İnsan türünün en güzel icatlarından biri olan adalet; devletin, güvenliğin, huzurun ve barışın temelidir. Adaletin sağlanması ise, ancak ve sadece, bağımsız, tarafsız, özgür ve yeterli güvencelere sahip bir yargı organı ile mümkündür.
Devletin üç temel erkinden birisi olan yargı organının tarafsızlığının sağlanması, başta hakimin tarafsız olması ile sağlanacaktır. Hakimin tarafsızlığını sağlama yolunda öngörülmüş olan en önemli araçlardan birisi de hakimin davaya bakamaması ve reddi kurumudur. Dolayısıyla bu kurumun adil yargılanma hakkı ile doğrudan ilişkisi vardır.
Bu nedenle çalışmanın ilk bölümünde, AİHS çerçevesinde adil yargılanma hakkı değerlendirilmiştir. Daha sonra, ikinci bölümde, hakimin davaya bakmaktan yasaklı olduğu haller, üçüncü bölümde de hakimin reddi konusu incelenmiştir. Bu kapsamda, ihsası rey, görünüşte tarafsızlık, tarafsızlık ve bağımsızlığın korunması, bu konuda öngörülmüş olan teminatlar ayrıntılı olarak incelenmiştir. Dördüncü bölümde, hakimin çekinmesi konusu incelenmiştir. Çalışmanın son kısmında ise, konuyla olan ilgisi nedeniyle zabıt katiplerinin reddi ile savcının reddi ve çekinmesi konuları kısaca değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında doktrindeki görüşlere yer verilmiş, ayrıca uygulama ayrıntılı olarak değerlendirilmiştir. Bu kapsamda, Yargıtay kararlarına sıklıkla yer verilerek, Yazarın kararlarda katılmadığı hususlar açıkça belirtilmiştir. Yine uygulamada karşılaşılan ve tereddütlere yol açan hususlarla ilgili çözüm önerileri dile getirilmiştir. Çalışmanın sonunda, hakimin tarafsızlığı konusunda hazırlanmış olan uluslararası belgelere ve iç hukukta hazırlanmış olan yargı etiği belgelerine yer verilmiştir.
Konu Başlıkları
Adil Yargılanma Hakkı
Davaya Bakamama Yasağı
Hakimin Reddi ve Çekinmesi
İhsası Rey
Görünüşte Tarafsızlık
Tarafsızlık ve Bağımsızlığın Korunması
Tarafsızlık ve Bağımsızlığın Teminatları
Savcının Reddi ve Çekinmesi
TR − TL
